مقایسه‌ی ۶ گواهینامه‌ی شبکه‌ در سال 2023

گواهینامه‌های شبکه می‌توانند از اصول پایه‌ی شبکه تا دانش تخصصی محصولی خاص را شامل شوند. شش گواهینامه‌ی معتبر را بشناسید و جزئیات آنها مانند حرفه، هزینه، پیش‌نیازها و مهارت‌ها را بررسی کنید.

دو روش اصلی برای اثبات توانایی و انگیزه‌ی شغلی خود به کارفرما، گواهینامه و سابقه‌ی کار است. اما گواهینامه‌های فناوری اطلاعات آنقدر زیادند که انتخاب گواهینامه‌ی درست برای گام بعدیِ حرفه‌ای بسیار سخت است.

این مقاله شش گواهینامه‌ی معتبر شبکه را بررسی می‌کند. نخست، دو گواهینامه‌ی اساسی را معرفی می‌کند که دانش مورد نیاز هر مدیر شبکه را گواهی می‌کنند. سپس  به گواهینامه‌های محصولات خاص یا تخصصی‌تر می‌پردازد. تمام هزینه‌های ذکر شده در این مقاله در تاریخ نگارش بدست آمده‌اند. دستور شماره‌ی ۸۵۷۰ وزارت دفاع آمریکا (DOD) نیازمندی‌های دیگری را علاوه بر این گواهینامه‌ها برای هر حرفه مشخص کرده است.

گواهینامه‌های عمومی

بسیاری از مردم، +Network (نِتوُرک پلاس) از CompTIA، و CCNA (سی‌سی‌اِن‌اِی) از Cisco را پایه‌ی دانش شبکه می‌دانند. جزئیات آنها به شرح زیر است.

۱.+CompTIANetwork

CompTIA بخاطر گواهینامه‌های دانش عمومی‌اش مشهور است. گواهینامه‌ی +Network آن بسیار باسابقه است. آزمون آن شامل آدرس‌دهی IP، پشته‌ی TCP/IP، دستگاه‌های شبکه، رسانه‌ها، دانش ابری و اصول امنیت می‌شود. می‌توانید جزئیات موارد آزمون را به رایگان دریافت کنید.

• نام: ‌CompTIA Network+ (N10-008)
• ارائه‌دهنده: CompTIA
• قیمت: ۳۵۸ دلار آمریکا
• اهداف و مهارت‌ها: اصول شبکه، امنیت، کارکرد، پیاده‌سازی و عیب یابی
• پیش‌نیازها و تجربیات: گواهینامه‌ی +CompTIA A و ۹ تا ۱۲ ماه سابقه‌ی کار
• سطح: ابتدائی
• DOD 8570: سطح ۱.

دارندگان این گواهینامه، اعضای تیم شبکه، مدیران شبکه‌ی زیردست و آنهایی هستند که می‌خواهند شغل پشتیبانی فنی را پشت سر بگذارند. مدیران شبکه نیازمند دانش شبکه‌ی بالاتری اند. بنابراین، پس از +Network، به Security+، Server، یا +Linux روی بیاورید.

• نیازمندی‌های تمدید گواهی: +Network سه سال معتبر است. برای تمدید آن، باید از اعتبار «تداوم آموزش» (CE)‌ خود استفاده کنید.
• مراحل آموزشی توصیه‌شده: انتخاب‌های زیادی در این زمینه وجود دارد. کلاس‌هایی هستند که آموزش و امتحان را با هم ارائه می‌دهند. برخی دانشگاه‌ها و هنرکده‌ها، واحدهای درسی برای این گواهینامه دارند. آموزشکده‌های شخص ثالث هم دوره‌های فشرده‌ی پنج‌روزه دارند. خودِ CompTIA برنامه‌های آموزشی دارد. آنها را بررسی کنید. خودآموزی هم ممکن است.

۲.CCNA

در دنیای شبکه، Cisco‌ نیازی به معرفی ندارد. از آنجا که از عرضه‌کنندگان اصلی دستگاه‌های شبکه است، گواهینامه‌اش نه تنها محصولات خود، بلکه دانش عمومی شبکه را شامل می‌شود. موارد آزمون این گواهینامه‌ی مشهور عبارت‌اند از جزئیات نقل و انتقالات TCP/IP، پیکربندی سوئیچ‌ها و روترها، امنیت و خودکارسازی و موارد دیگر.

• نام: Cisco Certified Network Associate (CCNA) (200-301)
• ارائه دهنده: Cisco
• قیمت: ۳۰۰ دلار آمریکا
• اهداف و مهارت‌ها: اصول شبکه سیسکو، دسترسی، امنیت، قابلیت برنامه‌ریزی و خودکارسازی، ارتباط ماندگار IP و خدمات IP.
• پیش‌نیازها: هیچ، گرچه یک سال سابقه‌ی کار با محصولات Cisco‌ توصیه می‌شود
• سطح: ابتدائی
• DOD 8570: سطح ۱ (فقط CCNA Security)

مدیران شبکه، بخصوص آنهایی که با شبکه‌های Cisco دست و پنجه نرم می‌کنند، از محتوای CCNA بهره‌ی بسیار می‌برند. قدم بعد، دیگر گواهینامه‌های Cisco مانند Security (امنیت)، Collaboration (ارتباطات یکپارچه) و CyberOps (امنیت و کارکرد) است. دارندگان CCNA را اعضای تیم پشتیبانی فنی، مهندسین شبکه‌ی سطح پایه، تکنسین‌های شبکه و مدیران شبکه تشکیل می‌دهند.

• نیازمندی‌های تمدید گواهی: CCNA سه سال معتبر است. برای تمدید آن، یا باید از اعتبار «تداوم آموزش» (CE)‌ خود استفاده کنید یا آزمون شبکه‌ی Cisco دیگری (معادل یا پیشرفته‌تر) ‌بدهید.
• مراحل آموزشی توصیه شده: Cisco علاوه بر کلاس‌های آموزشی حضوری و برخط، کتاب‌ها و منابع خودآموز دیگری هم ارائه می‌دهد. آموزشکده‌های شخص ثالث (Third-party vendors) نیز در دسترس اند. به دلیل موضوع آزمون، دانشجو باید به تجهیزات شبکه‌ی Cisco (حقیقی یا مجازی) دسترسی داشته باشد.

گواهینامه‌های تخصصی

۳. گواهینامه‌های Juniper Networks

Juniper Networks فروشنده‌ی بین‌المللی قطعات شبکه است. گواهینامه‌ی JNCIA مؤید آشنایی دارنده‌ی آن با اصول پایه‌ی پیکربندی و اشکال‌زدایی محصولات این شرکت است.

گواهینامه‌های Juniper ابتدا بر اساس موضوع دسته‌بندی می‌شوند، مانند اینترنت، امنیت و مرکز داده. هر موضوع بر اساس سطح دانش آن به چهار دسته تقسیم می‌شود:‌ «دستیار»، «متخصّص»، «حرفه‌‌ای» و «خبره». گواهینامه‌ی JNCIA-Junos آغازگر دوره‌ی «Routing و سوئیچینگ در شرکت‌های بزرگ» است. حیطه‌ی آن دو چیز است: اصول شبکه و مقدمات Junos OS، سیستم عامل Juniper که از Berkeley Software Distribution (BSD)‌ اقتباس شده است.

• نام: JNCIA-Junos (JN0-104)
• ارائه دهنده: Juniper Networks
• قیمت: ۲۰۰ دلار آمریکا
• اهداف و مهارت‌ها: اصول شبکه، اصول Junos OS، رابط کاربری، مقدمات پیکربندی، نظارت بر کارکرد، نگهداری، اصول routing، سیاست‌های routing و فایروال
• پیش‌نیازها: هیچ
• سطح: متوسط

آنهایی که مدام با محصولات Juniper کار می‌کنند، دانشی که محتوای آموزشی این گواهینامه‌ی تخصصی به آنها می‌دهد را سودمند خواهند یافت.

• نیازمندی‌های تمدید گواهی: گواهینامه‌های Juniper سه سال اعتبار دارند. برای تمدید، دارنده باید در امتحان سطح بالاتری قبول شود.
• مراحل آموزشی توصیه شده: آموزگاران Juniper آموزش‌های آنلاین ارائه می‌دهند. زمانبندی آموزشی آنها را بررسی کنید. فیلم‌های آموزشی هم موجودند. دانش‌آموز می‌تواند هر کدام (یا هر دو) را دنبال کند.

۴.گواهینامه‌ی شبکه‌ی بی‌سیم CWNA

شبکه‌های بیسیم همه جا هستند. در مجتمع‌های تجاری، بیمارستان‌ها، مدارس و دیگر ارگان‌ها، رایانه‌ها، چاپگرها، تلفن‌های همراه و دیگر دستگاه‌های ما با شبکه‌های بی‌سیم به هم وصل می‌شوند. امنیت این شبکه‌ها اهمیت نخست را دارد ولی طراحی درست محلّی، ارتباط رادیوئی، معماری و اشکال‌زدائی از دیگر ابعاد مهم مهندسی این شبکه‌ها هستند.

جزئیات گواهینامه‌ی مدیر شبکه‌ی بیسیم دارای صلاحیت (CWNA) در زیر موجود است، امّا به خاطر داشته باشید که ارائه دهنده‌ی آن، Certified Wireless Network Professional (CWNP)، گواهینامه‌های مقدماتی و پیشرفته‌ی دیگری هم ارائه می‌دهد. گواهینامه‌ی CWNA در سپتامبر سال ۲۰۲۳ (مهر ۱۴۰۲) بازبینی خواهد شد.

• نام: Certified Wireless Network Administrator (CWNA-108)
• ارائه دهنده: Certified Wireless Network Professionals
• قیمت: ۲۴۹٫۹۹ دلار آمریکا
• اهداف و مهارت‌ها: فناوری‌های بسامدهای رادیویی(Radio frequency technologies)، سخت‌افزار و نرم‌افزار شبکه‌ی محلی بی‌سیم، امنیت، اشکال‌زدایی و بررسی مکان (site surveys) و غیره
• پیش‌نیازها: هیچ
• سطح: مدیر (متوسط)

شبکه‌های بی‌سیم همه‌جا هستند. ارگان‌های بزرگ نیازمند تکنیسین‌ها و مدیران شبکه برای برقراری امنیت، طراحی و پوشش‌دهی شبکه‌اند. CWNA‌ وجود این مهارت‌ها را گواهی می‌کند. بنابراین می‌تواند گواهینامه‌ی مناسبی برای متمایز کردن شما از هم‌قطارانتان در مصاحبه‌های شغلی باشد.

• نیازمندی‌های تمدید گواهی: CWNA‌ سه سال اعتبار دارد. تنها راه تمدید آن تکرار آزمونش (یا به عبارت دقیق‌تر، نسخه‌ی جدیدتر آزمونش) است.
• مراحل آموزشی توصیه شده: CWNP‌ کتاب‌های رسمی خودآموز می فروشد و کلاس‌های خصوصی برگزار می‌کند. می‌تواند هرکدام (یا هر دو) را انتخاب کنید.

۵.گواهینامه‌ی Wireshark

Wireshark نرم‌افزار رایگان، آزاد و منبعِ باز تجزیه و تحلیل ترافیک شبکه است که می‌تواند برای اشکال‌زدایی و برقراری امنیت شبکه (یا اخلال در آن) ابزار مناسبی باشد. ضبط ترافیک شبکه و فیلتر کردن آن در Wireshark بسیار ساده ولی به خودی خود بی فایده است. کاربر این نرم‌افزار باید بتواند از قابلیت‌های یکتای آن بهرمند شود.

Wireshark‌ می‌تواند جریان‌ها را دنبال کند، ترافیک مد نظر کاربر (مانند DHCP، ‌DNS، یا ARP) را تجزیه و تحلیل کند، کارایی معیار شبکه را بسنجد، به تحقیقات قضایی(فارنزیک) یاری رساند و VoIP را مدیریت کند. گواهینامه‌ی WCNA، که پیش از این مخفف Wireshark Certified Network Analyst (تحلیلگر دارای صلاحیت شبکه با Wireshark) بود، با دستور ۸۵۷۰ وزارت دفاع آمریکا مطابقت دارد. این موضوع برای کارفرمایان دولتی و شرکت‌های بزرگ دارای اهمیت است.

• نام: WCNA Certification (WCNA-200)
• ارائه دهنده: Protocol Analysis Institute, Inc.
• قیمت: 299 دلار آمریکا
• اهداف و مهارت‌ها: قابلیت‌های Wireshark، ارتباطات شبکه‌ای TCP/IP، اشکال‌زدایی شبکه، امنیت شبکه
• پیش‌نیازها: آشنائی کامل با شبکه، بستر IP و پروتکل‌های این بستر
• سطح: متوسط
• DOD 8570: بله

هر کس، از کارمند پشتیبانی فنی گرفته تا مدیران ارشد شبکه می‌تواند از Wireshark و توانایی‌های آن بهره‌ی فراوان ببرد. Wireshark در حوزه‌ی امنیت شهرت دارد، ولی از آنجا که می‌تواند هر آنچه در شبکه می‌جنبد را تجزیه و تحلیل کند، خروجی آن نه فقط برای عیب یابی، بلکه بسیاری چیزهای دیگر کاربرد دارد.

• نیازمندی‌های تمدید گواهی: WCNA سه سال معتبر است. برای تمدید آن باید دوباره آزمون بدهید و به اعتبار «آموزش مداوم» نیازی ندارید.
• مراحل آموزشی توصیه شده: منابع آموزشی این آزمون عبارت‌اند از کتاب‌ها، منابع آموزشی و کلاس‌های آنلاین. تجربه‌ی عملی با Wireshark هم مورد نیاز است و هم بسیار ارزشمند.

۶.گواهینامه‌ی SolarWinds

شرکت SolarWinds نرم‌افزارهای شبکه‌ پایه برای شرکت‌های متوسط و بزرگ تولید می‌کند. حوزه‌ی فعالیت این نرم‌افزارها شامل‌ نظارت بر کارائی، خودکارسازی، تجزیه و تحلیل ترافیک شبکه، معماری و طراحی است. برنامه‌ی «حرفه‌ای‌های دارای گواهی SolarWinds» به کاربران مجرب نرم‌افزارهای این شرکت، گواهینامه ارائه می‌کند.

برای کاربردهای عمومی شبکه، من گواهینامه‌ی ناظر کارایی شبکه (NPM) را توصیه می‌کنم. اهداف آموزشی آن عبارت‌اند از نظارت با پروتکل مدیریت شبکه‌ی ساده (Simple Network Management Protocol یا SNMP)، خدمات ابری، گروه محصولات Orion این شرکت و نظارت سخت‌افزاری. گروه محصولات Orion، مدیرت مرکزی تمام محصولات SolarWinds‌ در یک شبکه را ممکن می‌کنند.

• نام: SolarWinds Certified Professional, Network Performance Monitor (NPM)
• ارائه دهنده: SolarWinds
• قیمت: ۲۰۰ دلار آمریکا
• اهداف و مهارت‌ها: هرچه گواهینامه منتخب شما بطلبد
• پیش‌نیازها: هیچ
• سطح: متوسط

اگر مدیر شبکه‌ای هستید که در آن از محصولات SolarWinds برای مدیریت خدمات شبکه و دستگاه‌های آن استفاده می‌کنید، به دانش استفاده‌ی بهینه از این محصولات نیازمند هستید. طیف محصولات SolarWinds وسیع است و بسیاری از ارگان‌های بزرگ به مدیران شبکه‌ای نیاز دارند که بتوانند از محصولات ذکر شده بهره ببرند.

• نیازمندی‌های تمدید گواهی: گواهینامه‌های SolarWinds سه سال اعتبار دارند. بعد از آن باید برای گرفتن گواهی جدید دوباره امتحان بدهید.
• مراحل آموزشی توصیه شده: SolarWinds محصولات آموزشی متعددی دارد، از جمله مستندات راهنمای محصولاتش، کلاس‌های درس مجازی، یادگیری الکترونیکی و فرصت‌های آزمایشگاهی برای تجربه‌ی عملی. همچنین انجمن آنلاین فعال به نام THWACK‌ برای تبادل دانش کاربرانش دارد.

جمع‌بندی

چه در ابتدای راه هستید و چه بدنبال ارتقاع سطح دانش و شغل خود، این مقاله شما را در انتخاب گواهینامه‌ی بعدی یاری می‌دهد. از امنیت گرفته تا کارایی، نقش شبکه پررنگ است. با این گواهینامه‌ها، دانش و تجربه‌ی خود را برای شغلی مطلوب نشان دهید.